Klienci biur prawniczych przed podjęciem decyzji o wyznaczaniu pełnomocnika z wyboru w danej sprawie cywilnej, często dopytują, czy istnieje możliwość otrzymania radcy prawnego z urzędu.
Powstają wówczas pytania o to, w jaki sposób złożyć wniosek o ustanowienie prawnika, jakie warunki powinny być spełnione oraz kto płaci honorarium takiemu reprezentantowi.Wniosek o ustanowienie radcy prawnego strona zgłasza wraz z prośbą o zwolnienie z opłat sądowych albo osobno, jednak wówczas nieodzowne będzie załączenie osobno oświadczenia, z jakiego wynika, że strona nie jest w stanie ponieść wydatków wynagrodzenia prawnika bez szwanku dla utrzymania siebie jak też swej rodziny. Obowiązuje oficjalny wzór takiej deklaracji – można go pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości bądź uzyskać w punkcie informacyjnym w sądzie lub w kancelarii adwokackiej Warszawa-
przydatna strona.
Podanie składa się zazwyczaj w formie pisemnej, acz istnieje także możność złożenia wniosku na rozprawie, to jest ustnie do raportu posiedzenia. Do podania dobrze jest dołączyć dokumenty wykazujące uzyskiwane dochody a także ponoszone koszty (dla przykładu decyzja o wysokości emerytury, decyzja o uzyskaniu statusu bezrobotnego, poświadczenia lekarskie, faktury za leki oraz badania). Sąd uwzględni wniosek, jeżeli uzna, że udział radcy prawnego w sprawie jest konieczny.
W praktyce, sądy ustanawiają pełnomocników z urzędu wówczas, jeśli strona nie jest w stanie samodzielnie podejmować czynności procesowych, na przykład ma problemy ze spójnym definiowaniem podań jak też oświadczeń. Oprócz tego, sądy wyznaczają adwokatów, kiedy sprawa jest zagmatwana pod względem faktycznym lub prawnym, wobec czego strona nie będzie w stanie spożytkować prawnych opcji prawidłowego zabezpieczenia własnych interesów w procesie. Adwokat ustanowiony przez sąd jest obowiązany co do zasady zastępować stronę do prawomocnego zakończenia postępowania, chyba że co innego wypływa z postanowienia sądu- sporo więcej przeczytasz pod tym adresem.
Strona nie płaci adwokatowi z urzędu żadnego uposażenia – honorarium na rzecz adwokata zostanie zrealizowane przez Skarb Państwa bądź przeciwnika procesowego po prawomocnym zakończeniu postępowania. Prawnik będzie nam potrzebny dla przykładu w sprawach rozwodowych bądź o alimenty.